Search
Close this search box.

Μέρες Νηστείας

Οι μέρες που διανύουμε είναι μέρες νηστείας και αφορούν την διατροφή μας για αυτό το διάστημα. Για τα οφέλη και τους κινδύνους της Σαρακοστιανής περιόδου θα μας μιλήσει η διατροφολόγος Νικολέτα Τουρλιώτη.

fasting-lent-dietitian

ΠΗΓΗ

Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι μια περίοδος επτά εβδομάδων που ξεκινάει την Καθαρά Δευτέρα και καταλήγει στη Μεγάλη Εβδομάδα. Οι μέρες νηστείας κατά την διάρκεια της Σαρακοστής χαρακτηρίζονται από την αποχή κατανάλωσης τροφίμων ζωικής προέλευσης όπως το κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά και από την αυξημένη κατανάλωση τροφίμων όπως τα όσπρια, τα λαδερά, τα θαλασσινά, τα φρούτα και τα λαχανικά, τα ζυμαρικά και το ψωμί. Η διατροφή που ακολουθούμε τη Σαρακοστή θυμίζει κατά πολύ τα χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής και είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για τον οργανισμό. Μελέτες έχουν δείξει πως τα άτομα που νηστεύουν παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα λιποπρωτεϊνών και ουρικού οξέος καθώς και χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας. Επίσης, η νηστεία φαίνεται να καταπολεμά και την κατάθλιψη.

Οι μέρες νηστείας έχουν ως χαρακτηριστικά:
  • Την αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και οσπρίων με αποτέλεσμα την αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών και την αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών που είναι γνωστές για την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος καθώς και την παρεμπόδιση της δράσης των ελευθέρων ριζών.
  • Την μειωμένη πρόσληψη κορεσμένου  λίπους λόγω της μη κατανάλωσης κρέατος και γαλακτοκομικών
  • Την αυξημένη κατανάλωση μονοακόρεστων και πολυακόρεστων  λιπαρών οξέων (ευεργετικά για την υγεία) λόγω της αυξημένης  κατανάλωσης  κυρίως ελαιολάδου, ξηρών καρπών και  σπόρων όπως το ταχίνι.
Τα σημαντικότερα οφέλη της νηστείας:

Οι διατροφικές αυτές προτιμήσεις και η στροφή ουσιαστικά σε ένα πιο Μεσογειακό πρότυπο διατροφής  κατά την περίοδο της νηστείας, φαίνεται να επιφέρει πλήθος ωφελειών τόσο βραχυχρόνια  όσο και μακροχρόνια. Και αυτό διότι συμβάλλει στην μείωση της ολικής χοληστερόλης , και του αθηρωματικού δείκτη (η αναλογική συσχέτιση της ολικής χοληστερόλης” με την “καλή” χοληστερίνη), η μείωση του οποίου συσχετίζεται με μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού. στην ομαλοποίηση της αρτηριακής πίεσης ,τη βελτιστοποίηση του γλυκαιμικού ελέγχου, την ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, την ανακούφιση από την δυσκοιλιότητα. Επίσης, η αυξημένη κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών καθώς & άλλων απαραίτητων συστατικών όπως οι βιταμίνες, τα μέταλλα & τα αντιοξειδωτικά στοιχεία που συνεισφέρουν στην καλή υγεία, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού.

Τι θα πρέπει να προσέχουν όσοι νηστεύουν:

Είναι λοιπόν σημαντικό κατά την περίοδο της νηστείας η διατροφή μας να είναι προσεκτικά σχεδιασμένη έτσι ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος έλλειψης σε διάφορα θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για τον οργανισμό. Κατά τη διάρκεια της νηστείας, όπως και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, θα πρέπει να τηρούνται οι 3 βασικές αρχές της υγιεινής διατροφής: ισορροπία, ποικιλία και μέτρο. Η ποικιλία αφορά στη κατανάλωση τροφίμων απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων, όπως στην περίπτωση που νηστεύουμε, τα δημητριακά, τα όσπρια, τα θαλασσινά, τα φρούτα και τα λαχανικά, ώστε να παρέχονται στον οργανισμό όλα εκείνα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που έχει ανάγκη, η ισορροπία αφορά στο σωστό συνδυασμό των τροφίμων αυτών στα διάφορα γεύματα και το μέτρο αναφέρεται στον περιορισμό που θα πρέπει να θέτουμε στην ποσότητα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να τίθενται περιορισμοί ώστε να μην καταναλώνεται ανεξέλεγκτη ποσότητα τροφής με τη δικαιολογία ότι αυτά είναι νηστίσιμα.

μέρες νηστείας-νηστεία-σαρακοστή-διατροφή

Πηγή
Πως μπορούμε να ωφεληθούμε από τις μέρες νηστείας και να έχουμε μια ισορροπημένη διατροφή:
  • Καλύψτε τις ανάγκες σας σε πρωτεΐνες: Οι πρωτεΐνες που προέρχονται από τρόφιμα φυτικής προέλευσης είναι χαμηλής βιολογικής αξίας σε σχέση με αυτές των ζωικών τροφών. Με απλά λόγια, δεν είναι επαρκείς «ποιοτικά», γιατί δεν περιέχουν όλα τα αμινοξέα που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να υπάρχει μεγάλη ποικιλία στις τροφές που προσλαμβάνουμε. Τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες είναι τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, το σουσάμι, τα προϊόντα σόγιας και τα προϊόντα ολικής άλεσης. Τροφές με υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες που καταναλώνονται κατά τη νηστεία είναι τα θαλασσινά.
  • Δώστε σημασία στις πηγές ασβεστίου: Τις μέρες νηστείας δεν καταναλώνουμε γαλακτοκομικά προϊόντα κι αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου. Ειδικά τα παιδιά και οι έφηβοι, μιας και βρίσκονται σε περίοδο ανάπτυξης, δεν θα πρέπει να νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς τις οδηγίες διαιτολόγου. Καλές πηγές ασβεστίου κατά την περίοδο της νηστείας είναι οι ξηροί καρποί, το μπρόκολο, ο χαλβάς, το σουσάμι, το γάλα σόγιας και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
  • Προσέξτε την πρόσληψη σιδήρου: Ο σίδηρος που περιέχουν τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης δεν απορροφάται το ίδιο καλά με τον σίδηρο που προέρχεται από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε σίδηρο όπως όσπρια και εμπλουτισμένα δημητριακά. Για να αυξήσετε την απορρόφηση του σιδήρου, όταν καταναλώνετε μια τροφή πλούσια σε σίδηρο συνοδεύστε την με ένα τρόφιμο πλούσιο σε βιταμίνη C (π.χ. λεμόνι, φράουλες, πιπεριές) ή σε μηλικό οξύ (π.χ. ξίδι από λευκό κρασί).
  • Καλύψτε τις ανάγκες σας σε βιταμίνη Β12: Μια σημαντική βιταμίνη που βρίσκεται κατά κύριο λόγο στα ζωικά τρόφιμα είναι η βιταμίνη Β12. Η μειωμένη της πρόσληψη οδηγεί στην ανάπτυξη αναιμίας.Για να καλύψετε τις ανάγκες σας σε βιταμίνη Β12 κατά την περίοδο της νηστείας καταναλώστε θαλασσινά (π.χ. χταπόδι) τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.

Δεδομένου των παραπάνω, εάν δεν γίνουν οι σωστοί διατροφικοί χειρισμοί ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποδυναμωθεί η μυϊκή και οστική μας μάζα, να αυξηθεί η επιρρέπεια σε οστεοπενία, οστεοπόρωση και κατάγματα ιδίως για τις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας και να παρουσιαστούν συμπτώματα αδυναμίας, εύκολης κόπωσης και δυσκολίας συγκέντρωσης ως απόρροια της  μη επαρκούς πρόσληψης σιδήρου. Ελλείψεις σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β σχετίζονται με μη ομαλή λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Ποίοι δεν πρέπει να νηστεύουν;

Υπάρχουν κάποιες ομάδες του πληθυσμού που θα πρέπει να νηστεύουν μόνο για περιορισμένα χρονικά διαστήματα και πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού τους, καθώς το νηστίσιμο διαιτολόγιο αδυνατεί να παρέχει επαρκή ποσότητα ορισμένων θρεπτικών συστατικών όπως οι πρωτεΐνες, το ασβέστιο, ο σίδηρος και κάποιες βιταμίνες. Συνεπώς, τα παιδιά, οι έφηβοι, οι εγκυμονούσες, οι θηλάζουσες, οι υπερήλικες, άτομα με οστεοπόρωση και διαγνωσμένη σιδηροπενική αναιμία δε θα πρέπει να νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα λόγω των αυξημένων αναγκών τους στα παραπάνω θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, σε άτομα με ιδιαίτερα προβλήματα υγείας (πχ. παγκρεατίτιδα, διαβήτης κλπ) τίθενται περιορισμοί στην εφαρμογή ενός νηστήσιμου διαιτολογίου και ιδιαίτερα όταν αυτό τηρείται για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

σαρακοστή-μέρες νηστείας-διατροφή-νηστεία

Πηγή
Πότε η νηστεία παχαίνει;

Και ενώ η εφαρμογή νηστείας φυσιολογικά μπορεί να οδηγήσει σε αποτοξίνωση του οργανισμού και  απώλεια περιττών κιλών δεν είναι λίγες οι φορές που συμβαίνει το αντίθετο.  Πολλοί λόγοι μπορούν να οδηγήσουν τελικά σε ένα θετικό ενεργειακό ισοζύγιο και η ζυγαριά να ανέβει! Είναι γεγονός ότι εάν δε δοθεί προσοχή στην ποσότητα των τροφίμων που καταναλώνουμε είναι δυνατόν να πάρουμε βάρος κατά τη διάρκεια της νηστείας. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στον περιορισμό του ελαιολάδου κατά την παρασκευή των γευμάτων, καθώς το ελαιόλαδο παρά τα σημαντικά οφέλη του για την υγεία του οργανισμού προσδίδει αρκετές θερμίδες. Επιπλέον, συχνά κατά τη διάρκεια της νηστείας καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα νηστίσιμων τροφίμων πλούσιων σε θερμίδες καθώς θεωρούμε ότι τα νηστίσιμα δεν παχαίνουν. Κάτι τέτοιο σε καμία περίπτωση δεν ισχύει. Αντίθετα θα πρέπει να τίθεται περιορισμός στην κατανάλωση αμυλούχων τροφίμων, όπως ψωμί, κράκερ, παξιμάδια, κριτσίνια και άλλων νηστίσιμων αρτοσκευασμάτων. Τέλος, τρόφιμα όπως ο χαλβάς, οι ξηροί καρποί και το ταχίνι, λόγω του αυξημένου θερμιδικού τους περιεχομένου, θα πρέπει να καταναλώνονται με σύνεση ιδιαίτερα από άτομα με αυξημένο βάρος ή άτομα τα οποία έχουν θέσει ως στόχο τους την απώλεια βάρους.

Υπάρχει υποκατάστατο του τυριού;

Είναι γεγονός ότι διατίθεται στην αγορά υποκατάστατο τυριού από σόγια, τόσο κίτρινο όσο και λευκό, το οποίο αποτελεί μια σχετικά καλή πηγή ασβεστίου (η περιεκτικότητα σε ασβέστιο εξαρτάται από τη διαδικασία παρασκευής του). Το προϊόν αυτό είναι πλούσιο σε πρωτεΐνη, χαμηλό σε θερμίδες και φυσικά δεν περιέχει χοληστερόλη. Επίσης, στην αγορά διατίθενται και άλλα προϊόντα μη γαλακτοκομικά που μπορούν να καταναλωθούν κατά τη διάρκεια της νηστείας όπως το ρόφημα σόγιας, αμυγδάλου, επιδόρπια σε μορφή κρέμας, τοφού κλπ. 

σαρακοστή-νηστεία-διατροφή-ψωμί-ελιες

ΠΗΓΗ 

Συμπερασματικά, η νηστεία αποτελεί μια πλήρη και υγιεινή διατροφή, η οποία προάγει τη ψυχική και τη σωματική υγεία υπό την προϋπόθεση να τηρείται το τρίπτυχο: μέτρο, ποικιλία & ισορροπία και δεδομένου ότι γίνεται μια επιλογή τροφίμων πλούσιων σε πρωτεΐνη, ασβέστιο και σίδηρο. Προσέχουμε την υπερκατανάλωση φαγητού. Μην ξεχνάμε άλλωστε  ότι η νηστεία υπαγορεύει όχι απλώς την αποχή από μεμονωμένα τρόφιμα αλλά τη γενικότερη εγκράτεια μας.

Tags

Share

YOU MAY ALSO LIKE

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

MONTH'S POST

Products we love

Popular Posts